Homeopathie in de diergeneeskunde: werkt het?

 Homeopathie is een geneeskunde die wordt beschouwd als "van het individu": het behandelt niet een ziekte maar een individu in zijn geheel. De homeopaat neemt dan de grond van het individu in overweging: zijn constitutie, dat wil zeggen wat verworven is, wat deel uitmaakt van zijn genotype; en zijn diathese, die de verworvenheid aanduidt, of de reactiewijzen van het individu op ziekte. Dit alles valt onder de term "sterk>principe van individualisatie".

Homeopathie is gebaseerd op een ervaring waarbij een substantie bij een gezond mens symptomen kan veroorzaken die vergelijkbaar zijn met die bij een ziek mens. Dit is het principe van gelijkenis: een soortgelijke giftige stof gebruiken om het individu te genezen. Homeopathie moet worden onderscheiden van allopathie, een geneeskunde die zich baseert op het principe van tegenstellingen.

Het laatste principe is het principe van het infinitesimaal: homeopathische stoffen moeten in een zeer kleine hoeveelheid worden gebruikt en moeten daarom verdund worden om toxische effecten te vermijden.

 Homeopathische middelen zijn:

• - van minerale oorsprong: metalloïden (Zwavel- zwavel), metalen (Argentum metallicum- zilver, Aurum- goud), zouten, minerale of organische zuren... Ze hebben een langdurige werking en worden daarom voornamelijk gebruikt voor chronische ziektes.
• - van plantaardige oorsprong: paddenstoelen (Agaricus- Groene knolamaniet), varens (Lycopodium- Wolfsklauw), ranonkelachtigen (Aconitum), schermbloemigen (Conium- Grote pimpernel), samenstellingen (Arnica- Bergarnica). Ze hebben een minder diepe en minder langdurige werking en worden dus gebruikt in acute gevallen.
• - van dierlijke oorsprong: reptielengif (Lachesis), insecten (Apis mellifica- bijengif), weekdieren (Sepia- inkt van inktvis), sponzen (Spongia), zoogdieren (Lac caninum- hondenmelk). Deze stoffen worden gebruikt voor zenuwziekten of cardiovasculaire ziektes.
• - nosodes of biotherapie: ze worden geproduceerd uit geïnactiveerde pathologische producten, dus niet-pathogeen: Psorinum (schurftblaasje), Tuberculinum (tuberculine van Koch), Medhorrinum (gonorroe-pus), Luesinum (serositeit van de syfilische zweer). Ze worden voorgeschreven als er geen verbetering is na een eerste behandeling.

 De voorbereiding van remedies bestaat uit:

-          opeenvolgende verdunningen (centesimaal: CH of decimaal: DH) die een verlaging van de concentratie van de stof mogelijk maken;

-          het agiteren van de moleculen van de oplossing (of dynamisatie) door succussie of tritureren.

Let op:

 De principes, of noties, van homeopathie zijn tot op de dag van vandaag experimenteel niet bevestigd volgens de huidige wissenschaftappelijke criteria. De effectiviteit van homeopathie is wetenschappelijk niet bewezen en onderzoek is nog steeds controversieel tot op heden. Desalniettemin is de praktijk van menselijke homeopathie zeer populair in Frankrijk: meer dan 35% van de bevolking gebruikt deze zogenaamde "niet-conventionele" geneeskunde. Dieren zijn geen uitzondering op de regel, hoewel er geen betrouwbare cijfers worden aangekondigd. Hoe verloopt een homeopathisch diergeneeskundig consult? Wat zijn de voordelen van een dergelijke behandeling? Zijn er risico's voor het dier?

De homeopathische diergeneeskundige consultatie

Een homeopathisch diergeneeskundig consult verschilt niet van een homeopathisch menselijk consult. Verschillende stappen volgen elkaar op:

-          Observatie van de psychische en gedragsstaat van het dier

-          Karakterisering van het verschijnen van de symptomen (wanneer, hoe, ...)

-          Onderzoek naar de etiologie (psychogene, klimatologische, traumatische, voedingsfactoren...)

-          Waarneming van subjectieve algemene fysieke tekenen (vermoeidheid, sensorische stoornissen, pijn, voedselafkeer, slaapproblemen...)

-          Waarneming van locoregionale tekenen (laesies...)

Al deze symptomen worden hiërarchisch geordend om te komen tot een diagnose en een homeopathisch middel. Bij honden en katten zijn de farmaceutische vormen die in de homeopathie worden gebruikt voornamelijk korrels en druppels, zelden injecties. Dezelfde dosering als in de menselijke geneeskunde wordt gebruikt. De dierenarts schrijft een recept uit, dat niet langer dan twee maanden kan worden verlengd: inderdaad, als het middel geschikt is, moeten de symptomen snel verdwijnen. In het tegenovergestelde geval wordt de voorschrift herbeoordeeld.

Homeopathie wordt met name gebruikt op het gebied van dermatologie (alopecia, eczeem...), traumatologie (kreupelheid), neurologie (epilepsie), voortplanting, urologie, ademhalings- en spijsverteringsstoornissen, enz... waar het soms spectaculaire resultaten oplevert.

 Voordelen en beperkingen van veterinaire homeopathie

-  De kosten: zowel in de geneeskunde voor gezelschapsdieren als in de veehouderij is homeopathie veel goedkoper dan conventionele geneeskunde. Er wordt tot 90% bespaard!

-  Het gemak van toediening: dit aspect is niet te verwaarlozen voor onze huisdieren, met name katten, die vaak terughoudend zijn om grote niet smakelijke tabletten in te slikken.

-  De therapeutische effecten: tot op heden is er geen wetenschappelijk onderzoek dat aan de huidige criteria voldoet, die de therapeutische effectiviteit van homeopathische behandelingen aantoont. Echter, veel dierenartsen en huisdiereigenaren melden gevallen van genezing, soms spectaculair, na een homeopathische behandeling. Psychosomatische placebo-effecten worden niet verdacht, in tegenstelling tot menselijke geneeskunde.

- Afwezigheid van toxiciteit: tot op heden zijn geen bijwerkingen gemeld. Bovendien is de behandelingsperiode over het algemeen kort. De behandeling dient echter gekozen en aangepast te worden door uw dierenarts. Hoewel homeopathische geneesmiddelen vrij verkrijgbaar zijn in apotheken of bij uw dierenarts, adviseren wij u om nooit een homeopathische behandeling toe te dienen aan uw dier zonder eerst uw dierenarts te raadplegen!

-  Alternatief voor conventionele geneeskunde in biologische landbouw: de regelgeving voor het gebruik van conventionele geneesmiddelen in de biologische veehouderij wordt steeds strenger, waardoor biologische boeren zich vaker wenden tot alternatieve geneeswijzen, waaronder homeopathie het meest gebruikt wordt.

Echter, in sommige omstandigheden kan homeopathie niet alleen worden gebruikt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij ingrijpende chirurgische ingrepen, bij parasitaire aandoeningen, bij genetische of auto-immuunziekten. Homeopathie kan geen wonderen verrichten en mag niet in plaats van conventionele geneeskunde worden gebruikt. Het moet worden gebruikt als aanvulling op wat "klassiek" wordt genoemd, maar ook als aanvulling op andere alternatieve geneeswijzen zoals fytotherapie of acupunctuur, die ook opkomend zijn in de diergeneeskunde. "Het is niet de bedoeling om één vorm van geneeskunde tegenover een andere te zetten, maar om de grenzen van elk te begrijpen en ze beter te gebruiken of te combineren indien nodig", zegt Dr. Littner, een homeopathisch dierarts afgestudeerd aan de National Veterinary School van Alfort.

 Goed om te weten:

Er bestaat geen diploma dat een specialisatie tot homeopathische arts aan een dierenarts levert. Echter, sommige dierenartsen hebben vervolgopleidingen gevolgd en praktiseren dagelijks homeopathie. Hier zijn enkele adressen:

Ook te bezoeken, de website van de Internationale Vereniging van Homeopathische Dierenartsen:https://www.iavh.org/

Bronnen:

Vandewalle C., Homeopathie en de principes in de diergeneeskunde, toepassingen in de hondenpraktijk, Thesis voor het behalen van de diploma van de staat van dierenarts, Alfort, 2003, 178p