Hoe omgaan met een kanarie? Antwoord in 5 punten
Wat zijn de verschillende soorten kanaries?
Wat is het leefgebied van de huiskanarie?
Welk voer geef ik aan mijn kanarie?
Onderhoud nagels en snavel
De waarschuwingssignalen van een gezondheidsprobleem
De kanarie is een vogel uit de familie van de zangvogels. Het kweken ervan is heel gemakkelijk, en hij laat zich goed tam maken. Tegenwoordig is hij zeer wijdverspreid als huisdier. Zeer intelligent, de kanarie heeft een uitstekend geheugen. Het is een dagactieve vogel, die alleen of met anderen kan leven, mits de afmetingen van de kooi dit toelaten. Het gebeurt echter dat meerdere mannetjes het niet met elkaar kunnen vinden en met elkaar vechten. De levensverwachting is 10 tot 15 jaar.
Wat zijn de verschillende soorten kanaries?
De kanarie, zoals zijn naam al doet vermoeden, komt oorspronkelijk van de Canarische Eilanden, waar hij in de 15e eeuw vandaan geïmporteerd werd. Oorspronkelijk bruin-groen van kleur, heeft hij later gemuteerd om de strogele kleur aan te nemen die we vandaag kennen. Er zijn in werkelijkheid tientallen variëteiten van deze kleine zangvogel, die we indelen in 3 categorieën:
-Kleurkanaries
Dit zijn vogels die door de jaren heen zijn geselecteerd om verschillende kleuren te verkrijgen (wit, geel, rood, groen,...). We onderscheiden de "lipochrome" kanaries die geen bruine pigmenten hebben en de "melanische" kanaries, die wel pigmentatie hebben. De bekendste zijn de gele lipochrome kanaries. Ze kunnen een felgele kleur hebben, genaamd "intens", of een bleker geel met witte uiteinden op de veren (geel "Schimmel").
-Zangkanaries
Sommige kanaries zijn geselecteerd voor hun zangvermogen. Er bestaan inderdaad genetische predisposities die maken dat bepaalde vogels een beter ontwikkeld zangorgaan hebben (genaamd "syrinx"). Sommige hebben een hoge toon, anderen een diepere. Bovendien is het belangrijk te weten dat alleen de mannetjes zingen. De vrouwtjes "piepen".
Onder de zangkanaries vinden we vaak de Malinois (vrolijk, met een kristalheldere stem) en de Hartz (met een diepere toon, zingt met gesloten bek).
-Vorm- en houdingkanaries
In deze categorie plaatsen we alle kanaries die niet zijn geselecteerd op hun kleur of zang, maar eerder op hun morfologie.
Wat is het leefgebied van de huiskanarie?
Kanaries worden meestal binnenshuis gehouden. Zoals alle vogels hebben zij een zeer kwetsbaar ademhalingssysteem. Ze moeten worden geplaatst in een gezonde atmosfeer, uit de buurt van tocht, sigarettenrook, kookdampen en grote temperatuurschommelingen. Bij mooi weer kunnen ze buiten worden geplaatst. De rest van de tijd kiest u voor een lichte plek. Acht tot twaalf uur belichting is voldoende; zoals bij alle vogels moet absoluut een nachtfase worden gerespecteerd, om te voorkomen dat ze 's avonds te lang worden blootgesteld aan kunstlicht.
De kooi moet zo ruim mogelijk zijn, het minimum is 30x35x60 centimeter. Zodat uw kanarie zich kan verstoppen of beschermen tegen tocht, zou het ideaal zijn als deze niet open is aan alle kanten. Op de bodem kun je zand of krantenpapier leggen, dat is vrij handig om de uitwerpselen te verwijderen, wat regelmatig moet gebeuren.
Deze kooi moet worden uitgerust met verschillende accessoires, die elke maand moeten worden schoongemaakt met bleekwater:
- Verschillende zitstokken moeten geplaatst worden, ver uit elkaar om uw kanarie aan te moedigen te fladderen. Houten zitstokken zijn verkrijgbaar in de handel, maar u kunt ook kiezen voor takken van hazelaar of linde. Kies in ieder geval voor verschillende diameters
, om te voorkomen dat steeds dezelfde drukpunten op de poten worden belast. Dit zal het risico op verwondingen beperken. Vermijd ze te plaatsen in de buurt van voederbakken en drinkbakken (die snel vervuild zouden raken door uitwerpselen) of dicht bij de tralies van de kooi (om elk risico op verwonding te voorkomen).
- Verstopplaatsen en een nest. Je vindt ze in verschillende materialen, hout, rotan... nesten van plastic of metaal hebben het voordeel dat ze makkelijker schoon te maken zijn.
- Een badhuisje, zeer geliefd bij kanaries. Plaats het niet te dicht bij de voederbak, anders worden de zaden snel nat. Het badwater moet elke dag ververst worden.
Welk voer geef ik aan mijn kanarie?
De kanarie is een zaadeter. Zaden vormen dus het grootste deel van hun dieet. Ze worden door de vogel gepeld, wat dus afval produceert. Toch eten ze in de natuur soms wat planten, knoppen of insecten. Het is bekend dat kanaries veel voedsel verspillen, door het op de grond te strooien. Het ontwerp van sommige voerbakken kan helpen om verspilling te beperken. Ze zijn grote eters en hebben ook de neiging om veel gewicht aan te komen als hun rantsoen te veel vet en niet genoeg eiwitten bevat. Obesitas komt veel voor bij de kanarie. Het kan ernstige leverproblemen veroorzaken.
De basismixen bevatten meelachtige zaden (kanariezaad, havervlokken) en oliehoudende zaden (gierst, niger, koolzaad, hennep, lijnzaad). De hoeveelheid om te geven, vaak aangegeven op de verpakking, is ongeveer een theelepel per dag per kanarie. Oliehoudende zaden zijn interessant vanwege hun vitamine toevoer, maar zij mogen niet het grootste deel van het rantsoen uitmaken omdat ze zeer rijk zijn aan vetten. Kanariezaad daarentegen is een magere zaadsoort, met een interessante eiwitsamenstelling: het moet het hoofdbestanddeel zijn in de mixen. Hennep heeft een stimulerende werking en zou afgeraden worden bij zangkanaries.
Andere mixen, soms "gezondheidsmengsels" genoemd, bevatten verschillende zaden om één tot twee keer per week aan te vullen (sla, anjer, distel...).
Bij oudere kanaries, wiens activiteit afneemt, is het beter om de hoeveelheden lijnzaad en niger te verminderen en het percentage kanariezaad en gierst, die minder energie bevatten, te verhogen.
De zaadmengeling mag niet het enige voedsel van de kanarie zijn, omdat het alleen niet voldoet aan de vitaminebehoeften van de vogel. U moet de portie aanvullen met:
- gekiemde zaden: dit is een uitstekend voedsel. U kunt koolzaad of niger laten kiemen door ze 24 uur in een zeef in water te laten weken. Ze moeten goed worden gewassen om ziektekiemen en schimmels te verwijderen.
- eivoeren, die gekocht of zelf bereid kunnen worden door bijvoorbeeld eigeel, verkruimelde beschuit, appel en een vitamine supplement te mengen.
- verse groenten en fruit, die dagelijks aangeboden moeten worden (spinazie, waterkers, sla, andijvie, geraspte wortel, appel, peer...)
Omdat het mineraalgehalte in de zaden erg laag is, zijn zaadetende vogels vaak blootgesteld aan tekorten, vooral aan calcium. Het is dus noodzakelijk om een calciumbron te voorzien (sepia botten, gemalen eierschalen...). De aanvullingen om over de zaden te strooien zijn weinig effectief aangezien deze worden gepeld door de kanarie voordat ze worden gegeten.
Bovendien zijn er bepaalde omstandigheden die leiden tot bijzondere voedingsbehoeften. Bijvoorbeeld, een groeiende kanarie heeft zeer hoge energiebehoeften, terwijl rond drie maanden de rui een grote eiwitinname vereist.
Natuurlijk moet er altijd vers water beschikbaar zijn.
Onderhoud nagels en snavel
Hoewel houten zitstokken de overmatige groei van nagels beperken, is het vaak nodig om ze te knippen. Het is vrij eenvoudig om het bloedvat dat bewaard moet blijven te herkennen, want de nagels van de kanarie zijn doorzichtig. Je kunt ze afknippen met een nagelknipper, of je dierenarts vragen om het voor je te doen.
Daarnaast kan het gebeuren dat de snavel misvormd raakt of niet genoeg slijt. Dit hindert de kanarie bij het eten en schoonmaken, en dan moet het "bijgewerkt" worden met een kleine schaar, door de natuurlijke lijn van de snavel te volgen.
De waarschuwingssignalen van een gezondheidsprobleem
Bepaalde tekenen kunnen u waarschuwen voor de gezondheidstoestand van uw vogel. Dit kan gewichtsverlies zijn, een verminderde eetlust of een afname in activiteit (soms stopt de vogel met zingen). Een opgezette vacht, diarree, abnormale ademhaling moeten ook een waarschuwingssignaal zijn. Het is dan belangrijk om zo snel mogelijk uw dierenarts te raadplegen.
Pauline Denoeux
[1] LOIZON C., "Bijdrage aan de studie van de kanarie als huisdier", These voor de doctoraat in diergeneeskunde, Alfort, 2009
[2] DE WAILLY P. De kanaries, Uitgaven Solarama 1977, 63p.
